Τί είναι η Τηλενευροψυχολογία;
Τηλενευροψυχολογία (teleneuropsychology) ορίζεται ως η παροχή υπηρεσιών νευροψυχολογίας με τη χρήση της τεχνολογίας των τηλεπικοινωνιών.
Όπως και μία παραδοσιακή, πρόσωπο με πρόσωπο αξιολόγηση, η τηλενευροψυχολογία περιλαμβάνει συνήθως τα ακόλουθα:
- Αξιολόγηση (λήψη ιστορικού, κλινική συνέντευξη, επισκόπηση λοιπών σχετικών ιατρικών εξετάσεων / αρχείων του ασθενούς, συμπεριφορική παρατήρηση, ψυχομετρική αξιολόγηση, εξέταση ανώτερων γνωστικών λειτουργιών).
- Παρέμβαση (ανατροφοδότηση, ψυχοεκπαίδευση, γνωστική αποκατάσταση, ψυχολογικές θεραπείες, συμπεριφορική διαχείριση).
Παραδείγματα άσκησης νευροψυχολικών υπηρεσιών μέσω της τεχνολογίας: τηλέφωνο, κινητή τηλεφωνία, διαδραστική βιντεοκλήση, email, συνομιλία μέσω γραπτών μηνυμάτων, internet (π.χ. ηλεκτρονικές σελίδες-sites αυτο-βοήθειας, online ψυχοεκπαιδευτικό υλικό, μέσα κοινωνικής δικτύωσης κ.α).
Έχει ήδη προκύψει μία πιεστική ανάγκη για τη χρήση υπηρεσιών Τηλενευροψυχολογίας (International Neuropsychological Society, 2020).
Η τηλενευροψυχολογία είναι μία έγκυρη και αξιόπιστη εναλλακτική της «φυσικής» πρόσωπο-με-πρόσωπο κλινικής νευροψυχολογικής αξιολόγησης, όταν η τελευταία καθίσταται δυσχερής λόγω υφιστάμενων περιοριστικών συνθηκών (π.χ. αδυναμία μετακίνησης ασθενούς λόγω κινητικών διαταραχών/σοβαρών προβλημάτων υγείας, δυσκολία πρόσβασης ατόμων που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές σε νοσοκομεία/επαγγελματίες υγείας, έκτακτες υγιεινομικές συνθήκες, όπως COVID-19 που επιβάλλουν περιορισμούς στη μετακίνηση των ατόμων, ιδιαίτερα των ευπαθών ομάδων).
Σε απάντηση του ξεσπάσματος της πανδημίας του Κορωνοϊού (COVID-19), η νευροψυχολογία καλείται να εφαρμόσει τηλεπικοινωνιακές τεχνολογίες με στόχο να βοηθήσει τους ασθενείς με πρωτότυπους και ασφαλείς τρόπους. Κάτω από αυτές τις συνθήκες υπάρχουν σημαντικά μειονεκτήματα στην άμεση, πρόσωπο-με-πρόσωπο εξέταση των ασθενών:
- Επιβολή περιορισμών από νοσοκομεία και φορείς άσκησης ιατρικών υπηρεσιών στις «φυσικές» επισκέψεις ασθενών
- Οι επαγγελματίες υγείας στον ιδιωτικό τομέα προσπαθούν να μειώσουν την πιθανότητα έκθεσης των ασθενών τους στον COVID-19
- Παρατηρείται σημαντικός αριθμός ακυρώσεων, ενώ στην παρούσα φάση είναι κατανοητή η αποφυγή προσέλευσης σε προγραμματισμένα ραντεβού
Τι λέει η έρευνα για την αποτελεσματικότητα της Τηλενευροψυχολογίας;
Η τρέχουσα ερευνητική δραστηριότητα έχει ήδη συγκεντρώσει σημαντικές αποδείξεις ως προς τη σκοπιμότητα, την αξιοπιστία και την εγκυρότητα της τηλενευροψυχολογικής αξιολόγησης. Στην ήδη υπάρχουσα βιβλιογραφία προστίθενται ενθαρρυντικά στοιχεία για τη χρήση της τηλενευροψυχολογίας σε διαφορετικούς κλινικούς πληθυσμούς (π.χ. άνοια και ήπια γνωστική έκπτωση, κινητικές διαταραχές, αναπτυξιακές διαταραχές ενηλίκων, εγκεφαλικά, πολλαπλή σκλήρυνση, ψυχιατρικές διαταραχές, νευροαποκατάσταση). Επιπλέον υπάρχουν αρκετά δεδομένα που δείχνουν ότι η χορήγηση νευροψυχολογικών τεστ μέσω τηλεδιάσκεψης, δεν έχει σημαντικές διαφορές από την «παραδοσιακή» πρόσωπο-με-πρόσωπο αξιολόγηση, ενώ κανένα συγκεκριμένο τεστ δεν έχει βρεθεί προς το παρόν μη-έγκυρο ή ακατάλληλο.
Ενδεικτική βιβλιογραφία:
Brearly, T. W., Shura, R. D., Martindale, S. L., Lazowski, R. A., Luxton, D. D., Shenal, B. V., & Rowland, J. A. (2017). Neuropsychological Test Administration by Videoconference: A Systematic Review and Meta-Analysis. Neuropsychology review, 27(2), 174–186. https://doi.org/10.1007/
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να στέλνετε email στο: nidos@neuropsych.gr
